Bình luận golf: bao giờ chuyên nghiệp?
Bình luận thể thao không còn xa lạ ở Việt Nam. Ở các bộ môn phổ biến như tennis, bóng chuyền và đặc biệt là bóng đá, thật khó hình dung nếu bật tivi lên xem một trận đấu đang phát trực tiếp mà thiếu sự dẫn dắt của bình luận viên (BLV). Nếu điều đó xảy sẽ khiến khán giả cảm thấy nhàm chán và bị mù thông tin xung quanh giải đấu. Tuy nhiên với môn golf, bình luận giải đấu khi phát sóng là điều khá mới mẻ. Vài năm gần đây, khi hội tụ đủ các yếu tố, người hâm mộ golf Việt Nam mới có dịp theo dõi giải golf được tường thuật trực tiếp dù chúng vẫn mang tính nghiệp dư và còn nhiều hạn chế.
Đối với những môn thể thao có đông khán giả, ở các giải đấu chuyên nghiệp, mô hình sau rất phổ biến: nhà tổ chức bán bản quyền cho các hãng truyền hình, sau đó họ sẽ thực hiện phát sóng trực tiếp và thu lại kinh phí đầu tư thông qua việc bán quảng cáo hay thu phí từ người xem tivi. Hiện nay ở Việt Nam môn golf chưa phát triển đến mức nhận được sự quan tâm và khai thác của các kênh truyền hình. Họ rất khó giải bài toán thu chi, vì lượng khán giả quá ít nên các doanh nghiệp không coi đây là kênh quảng bá hiệu quả.
Truyền hình trực tiếp giải golf ở Việt Nam hiện tại chủ yếu là sử dụng công nghệ livestream để phát các giải phong trào đang diễn ra lên youtube, mạng xã hội facebook… Hi hữu lắm mới có dịp giải đấu được kênh truyền hình chính thống thực hiện. Khái niệm bình luận golf xuất hiện cùng với việc phát trực tiếp các giải golf ở nước ta.
Công việc khó nhằn
Bắt nguồn từ niềm đam mê và yêu thích golf, rất nhiều người đã trở thành BLV mà thực tế đó không phải nghề nghiệp của họ và họ cũng chưa từng tham gia khóa đào tạo nào về công việc này. Những người này chủ yếu dựa vào sự hiểu biết golf của bản thân, kết hợp tra cứu, cập nhật thông tin để đưa ra kịch bản bình luận phù hợp cho mỗi giải đấu khác nhau.
Đối với các giải golf phong trào, số liệu về các golfer và thông tin ngoài lề của giải đấu rất ít ỏi nên để “cầm cự” được suốt thời gian tường thuật trận đấu diễn ra khoảng 5 giờ đồng hồ là hết sức áp lực cho BLV, rất dễ bị lâm vào tình trạng nhắc lại thông tin cũ gây nhàm chán, đơn điệu cho người xem.
Bên cạnh đó, do điều kiện đầu tư thiết bị, nhân lực còn khiêm tốn nên hiện tại bộ phận thực hiện livestream chỉ có thể đặt máy ở một vài hố golf gần nhau và quan trọng như những hố par-3 (nơi đặt giải thưởng lớn cho cú Hole in one) hay green của hố cuối cùng( nơi có thể diễn ra hố đấu playoff hay tổ chức lễ trao cúp vô địch). Sự hạn chế đó cũng là nguyên nhân làm cho việc tường thuật của BLV gặp khó khăn vì chỉ có thể mô tả và bình luận qua lại tình hình ở một vài góc quay, trong khi giải đấu diễn ra đồng loạt ở cả 18 hố, nhiều tình tiết hấp dẫn không được truyền tải. Có thể nói các buổi livestream hiện thời chỉ dừng lại ở mức “điểm danh” các golfer lướt qua máy quay đặt tại hố đấu mà thôi.
Chất lượng buổi bình luận golf có thể bị tác động bởi nhiều yếu tố khách quan. Chẳng hạn việc tác nghiệp ngoài “hiện trường” có thể khiến BLV bị những điều kiện thời tiết như mưa gió, nóng lạnh làm ảnh hưởng xấu đến chất giọng, có lúc lại bị lóa mắt khó theo dõi màn hình, gây mất tập trung khiến việc bình luận giảm hiệu quả.
Mặt khác, do hiện tại chưa có nhiều người làm công việc này, việc lựa chọn BLV chủ yếu dựa trên sự hiểu biết về golf, chứ không xét nhiều đến các yếu tố như giọng nói, phát âm… nên dễ dẫn đến tình trạng người bình luận có thể bị nói ngọng, giọng khó nghe, nói nhầm, thậm chí pha trò vô duyên…
Cần được đầu tư
Các giải golf được livestream hiện nay thường ban tổ chức chỉ dành cho mức chi phí rất khiêm tốn bởi khó tìm nguồn tài trợ quảng cáo. Vì thế trình độ của các BLV giải đấu chỉ ở mức “cây nhà lá vườn”. Để Việt Nam có BLV golf chuyên nghiệp, được đào tạo bài bản, có khả năng hành nghề chuyên nghiệp thì ngoài đam mê họ phải sống được bằng công việc của mình. Lộ trình đó chắc chắn sẽ xảy ra như những nước có nền golf phát triển, nhưng nó không thể là ngày một ngày hai, bởi còn đó quá nhiều rào cản không dễ vượt qua vì liên quan đến nhiều yếu tố.
Đầu tiên phải có đơn vị mạnh dạn đầu tư trang thiết bị để có thể tường thuật cùng lúc ở tất cả các điểm cần thiết trên sân golf, đảm bảo cho người xem có thể theo dõi diễn biến liên tục của các nhóm chơi, đặc biệt là những nhóm dẫn đầu hoặc có “ngôi sao” thi đấu.
Ngoài ra để ghi lại kịp thời, đầy đủ trọn vẹn mọi khoảnh khắc, nhà cung cấp dịch vụ truyền hình trực tiếp còn phải có ê-kíp quay lưu động theo sát những điểm nóng. Nếu làm được điều đó, BLV sẽ có “đất diễn sâu rộng” để tường thuật, bình luận mọi diễn biến nóng hổi của cả giải đấu, kết hợp với bảng điểm cập nhật (livescore), trả lời các “comment”… sẽ giúp người xem có cảm giác như đang có mặt trên sân xem trực tiếp.
Với quy mô như vậy, ban tổ chức có thể dễ tìm nhà tài trợ hơn khi chứng minh được giải đấu đủ sức thu hút khán giả, quảng cáo sẽ có hiệu quả, với các hình thức như đặt pano tại các đường golf, chạy logo và chữ trên màn hình, kể cả việc tạm ngưng tường thuật để phát nhanh quảng cáo… Điều ấy đồng nghĩa với việc giải đấu có thể cân đối được thu chi cho những chương trình phát trực tiếp nhờ có nguồn lực từ quảng cáo.
Golf đang phát triển mạnh tại Việt Nam, chắc chắn sẽ thu hút nhiều doanh nghiệp và các hãng truyền thông, truyền hình tiếp cận “mảnh đất” mới mẻ này trong thời gian sắp tới. Từ đây nghề bình luận golf chuyên nghiệp có cơ sở để phát triển và biết đâu sẽ trở nên “hot” trong vài thập kỷ tới.
Hy vọng một ngày gần nhất chúng ta sẽ được thưởng thức những buổi tường thuật giải golf trực tiếp chất lượng cao với sự tham gia của những BLV chuyên nghiệp. Điều này chắc chắn sẽ tạo ra hiệu ứng mạnh mẽ trong cộng đồng golf và ngày càng thu hút thêm nhiều người hâm mộ bộ môn tuyệt vời này.
Khó khăn của BLV Golf
Nhu cầu chưa ổn định, lâu dài
Thu nhập không đều
Ban tổ chức các giải đấu chưa đầu tư livestream chuyên nghiệp
Thông tin về giải đấu, về golfer dự giải còn ít ỏi
Tố chất của BLV Golf
Hiểu golf
Giọng nói chuẩn
Hoạt ngôn
Tin bài khác
